Tarwe en darmgezondheid

Tarwe is wereldwijd een van de meest geconsumeerde granen en vormt de basis van brood, pasta en veel bewerkte voedingsmiddelen. De invloed op de darmgezondheid is complex door het vezelgehalte, het FODMAP-profiel en het allergene potentieel.

Tarwe
  • Hoog in FODMAP's, vooral fructanen – kan PDS-klachten uitlokken
  • Bevat gluten, een belangrijk allergeen en darmirriterend voor sommigen
  • Rijk aan onoplosbare vezels, wat invloed heeft op de spijsvertering
  • Niet geschikt voor glutenvrije, keto- of paleodiëten
  • Kan klachten geven bij gevoeligheid voor nikkel of tarwe-eiwitten

Tarwe en FODMAP-gehalte

Tarwe bevat veel FODMAP's, vooral fructanen, die slecht worden opgenomen in de darm en bij mensen met het prikkelbaredarmsyndroom (PDS) kunnen leiden tot een opgeblazen gevoel, winderigheid en ongemak. Zelfs matige porties tarweproducten kunnen klachten veroorzaken bij gevoelige personen. Wie een FODMAP-arm dieet volgt, wordt meestal geadviseerd tarwe te vermijden of sterk te beperken.

Tarwe - FODMAP-profiel
FODMAP's Niveau Portie-advies
Monosachariden (Fructose)
Middelmatig
  • ≤ 24 g = Laag
  • 25–50 g = Middelmatig
  • > 50 g = Hoog
Disachariden (Lactose)
Laag
Fructo-oligosachariden (Fructanen)
Hoog
  • ≤ 24 g = Laag
  • 25–50 g = Middelmatig
  • > 50 g = Hoog
Galacto-oligosachariden (GOS)
Middelmatig
  • ≤ 24 g = Laag
  • 25–50 g = Middelmatig
  • > 50 g = Hoog
Polyolen (Mannitol)
Laag
Polyolen (Sorbitol)
Laag

Histamine en tarwe

Tarwe is zelf geen belangrijke bron van histamine, maar kan bij sommige mensen als histamineliberator werken en de afgifte van histamine uit cellen stimuleren. Bewerkte voedingsmiddelen op basis van tarwe kunnen bovendien toevoegingen of conserveermiddelen bevatten die de histaminelast verhogen. Mensen met histamine-intolerantie moeten hun reactie op tarweproducten in de gaten houden.

Tarwe — Histamine-profiel
Histamine & gerelateerde stoffen Niveau Portie-advies
Histamineniveau
Laag
  • ≤ 100 g = Laag
Andere biogene aminen
Laag
  • ≤ 100 g = Laag
Histaminevrijmaker
Laag
DAO-blokker
Laag

Vezelgehalte in tarwe

Tarwe is een goede bron van voedingsvezels, met ongeveer 12 gram per 100 gram, vooral onoplosbare vezels. Onoplosbare vezels bevorderen een regelmatige stoelgang en ondersteunen de darmgezondheid, maar kunnen ook een opgeblazen gevoel of ongemak veroorzaken bij mensen met een gevoelige darm of actief PDS. Het gehalte aan oplosbare vezels is lager, maar helpt wel gunstige darmbacteriën te voeden.

Tarwe — Vezelprofiel

Totale vezels

12.20 g per 100 g
Oplosbare vezels: 2.00 g per 100 g (16.4%)
Onoplosbare vezels: 10.20 g per 100 g (83.6%)
Resistent zetmeel
1.00 g per 100 g
Fructanen
1.50 g per 100 g
Beta-glucanen
0.50 g per 100 g

Gluten en tarweallergie

Tarwe bevat gluten, een eiwit dat bij mensen met coeliakie of tarweallergie een immuunreactie kan veroorzaken. Klachten kunnen bestaan uit spijsverteringsproblemen, een opgeblazen gevoel, diarree of ernstigere allergische reacties. Niet-coeliakie glutengevoeligheid kan ook darmklachten geven. Tarwe is een belangrijk allergeen en niet geschikt voor een glutenvrij dieet.

Tarwe — Allergieprofiel
EU-hoofallergenen
🌾
Granen met gluten
Aanwezig
Details
  • Aanwezig Tarwe / Spelt
  • Afwezig Rogge
  • Afwezig Gerst
  • Afwezig Haver
🦐
Schaaldieren (kreeftachtigen)
Afwezig
Details
  • Afwezig Krabben
  • Afwezig Garnalen (grote)
  • Afwezig Garnalen
  • Afwezig Kreeften
  • Afwezig Rivierkreeften
🥚
Eieren
Afwezig
🐟
Vis
Afwezig
🥜
Pinda’s
Afwezig
🌱
Soja
Afwezig
🥛
Melk
Afwezig
🌰
Noten
Afwezig
Details
  • Afwezig Amandelen
  • Afwezig Paranoten
  • Afwezig Cashewnoten
  • Afwezig Hazelnoten
  • Afwezig Macadamianoten
  • Afwezig Pecannoten
  • Afwezig Pistachenoten
  • Afwezig Walnoten
🍃
Selderij
Afwezig
🧂
Mosterd
Afwezig
🧈
Sesam
Afwezig
🧪
Zwaveldioxide & sulfieten
Afwezig
🌼
Lupine
Afwezig
🐚
Weekdieren
Afwezig
Details
  • Afwezig Venusschelpen
  • Afwezig Mosselen
  • Afwezig Octopus
  • Afwezig Oesters
  • Afwezig Slakken
  • Afwezig Inktvis
Overige allergenen
🥥
Kokos
Afwezig
🍯
Honing
Afwezig
🧫
Gist
Afwezig

Spijsverteringseffecten van tarwe

De koolhydraten en vezels in tarwe kunnen voor sommige mensen lastig te verteren zijn. Fructanen en andere oligosachariden kunnen in de dikke darm fermenteren, wat leidt tot gasvorming en ongemak. Voor anderen ondersteunen tarweproducten juist de regelmaat en darmgezondheid. De tolerantie verschilt per persoon en bereidingswijzen (zoals zuurdesemfermentatie) kunnen de verteerbaarheid verbeteren.

Bereidingswijze en tolerantie

Hoe tarwe wordt bereid, beïnvloedt de impact op de darmen. Zuurdesemfermentatie kan het FODMAP-gehalte verlagen en tarwebrood beter verteerbaar maken voor sommige mensen. Volkorenproducten bevatten meer vezels en voedingsstoffen, maar zijn vaak moeilijker te verteren dan geraffineerde tarwe. Koken, bewerken en portiegrootte bepalen mede de darmklachten.

Veelgestelde vragen over tarwe en darmgezondheid

Is tarwe rijk aan FODMAP's?

Ja, tarwe bevat veel FODMAP's, vooral fructanen, en kan PDS-klachten uitlokken.

Bevat tarwe gluten?

Ja, tarwe bevat gluten en is niet geschikt voor mensen met coeliakie of glutengevoeligheid.

Is tarwe een goede bron van vezels?

Tarwe is rijk aan onoplosbare vezels, die de darmgezondheid ondersteunen maar bij gevoelige personen een opgeblazen gevoel kunnen veroorzaken.

Kan tarwe histaminereacties veroorzaken?

Tarwe bevat weinig histamine, maar kan bij sommige mensen als histamineliberator werken.

Kan tarwe spijsverteringsproblemen veroorzaken?

Ja, tarwe kan bij mensen met PDS, glutengevoeligheid of tarweallergie een opgeblazen gevoel, gas of ongemak veroorzaken.