English
Deutsch
Français
Italiano
Español
Polski
Română
Nederlands
Português
Svenska
Dansk
IJzer en darmgezondheid
IJzer is een essentieel spoorelement dat een belangrijke rol speelt bij zuurstoftransport en energieproductie. De opname en het effect op de darmgezondheid hangen af van de vorm van ijzer, de voedingsbron en individuele spijsverteringsfactoren. IJzersupplementen en bepaalde voedingsmiddelen kunnen soms spijsverteringsklachten veroorzaken of invloed hebben op darmproblemen.
- IJzer is geen FODMAP en bevat geen vezels
- IJzer veroorzaakt geen histamineafgifte en blokkeert geen DAO
- IJzersupplementen kunnen constipatie, misselijkheid of darmirritatie veroorzaken
- De opname van ijzer wordt beïnvloed door darmgezondheid en ontsteking
- Heemijzer (dierlijke bronnen) wordt beter opgenomen dan non-heemijzer (plantaardige bronnen)
- IJzertekort en een teveel aan ijzer beïnvloeden beide de darmfunctie
IJzer en FODMAP
IJzer zelf is geen FODMAP en bevat geen fermenteerbare koolhydraten. Dit betekent dat het geen opgeblazen gevoel of spijsverteringsklachten veroorzaakt die samenhangen met FODMAP-intolerantie. Zowel ijzer uit voeding als supplementen zijn geschikt voor mensen die een FODMAP-arm dieet volgen.
| FODMAP's | Niveau | Portie-advies |
|---|---|---|
|
Monosachariden (Fructose)
|
Laag | — |
|
Disachariden (Lactose)
|
Laag | — |
|
Fructo-oligosachariden (Fructanen)
|
Laag | — |
|
Galacto-oligosachariden (GOS)
|
Laag | — |
|
Polyolen (Mannitol)
|
Laag | — |
|
Polyolen (Sorbitol)
|
Laag | — |
IJzer en histamine
IJzer werkt niet als histamineliberator, bevat geen histamine en blokkeert geen DAO (diamine oxidase). Mensen met histamine-intolerantie kunnen doorgaans ijzerrijke voedingsmiddelen en supplementen gebruiken zonder zich zorgen te maken over histamine-gerelateerde klachten.
| Histamine & gerelateerde stoffen | Niveau | Portie-advies |
|---|---|---|
|
Histamineniveau
|
Laag |
|
|
Andere biogene aminen
|
Laag |
|
|
Histaminevrijmaker
|
Laag | — |
|
DAO-blokker
|
Laag | — |
IJzeropname en darmgezondheid
De opname van ijzer vindt vooral plaats in de dunne darm en wordt beïnvloed door de darmgezondheid, maagzuur en ontstekingen. Aandoeningen zoals coeliakie, IBD of SIBO kunnen de opname van ijzer verminderen en het risico op een tekort verhogen. Een gezonde darm ondersteunt een betere opname van ijzer uit voeding.
Spijsverteringsbijwerkingen van ijzersupplementen
IJzersupplementen kunnen spijsverteringsklachten veroorzaken, zoals constipatie, misselijkheid, buikpijn of donkere ontlasting. Deze effecten komen vaker voor bij hoge doseringen of bepaalde supplementvormen (zoals ijzersulfaat). IJzer innemen met voedsel of overstappen op een mildere vorm kan klachten verminderen.
IJzertekort, teveel en de darmen
IJzertekort kan leiden tot vermoeidheid, verminderde weerstand en veranderingen in de darmmicrobiota. Een teveel aan ijzer, vooral uit supplementen, kan de groei van schadelijke bacteriën bevorderen en oxidatieve stress in de darmen verhogen. Een gebalanceerd ijzerniveau is belangrijk voor een gezonde darm.
Voedingsbronnen en vormen van ijzer
Heemijzer uit dierlijke bronnen (vlees, gevogelte, vis) wordt efficiënter opgenomen dan non-heemijzer uit plantaardig voedsel (bonen, linzen, spinazie). Vitamine C verbetert de opname van non-heemijzer, terwijl fytaten, calcium en sommige polyfenolen deze kunnen remmen. Bereidingswijzen en voedselcombinaties beïnvloeden hoeveel ijzer het lichaam opneemt.