Kawa a zdrowie jelit

Kawa to jeden z najczęściej spożywanych napojów na świecie, znany ze swoich pobudzających właściwości i bogatego smaku. Jej wpływ na zdrowie jelit jest złożony, oddziałuje na trawienie, objawy jelitowe i reakcję na histaminę. Kawa zawiera kofeinę, może blokować DAO i wywoływać objawy u osób wrażliwych.

Kawa
  • Naturalnie wysoka zawartość kofeiny, która pobudza jelita
  • Nie jest FODMAP, zwykle tolerowana w diecie low-FODMAP
  • Znany bloker DAO i potencjalny wyzwalacz histaminy
  • Może mieć wysoką zawartość histaminy, zwłaszcza w niektórych przygotowaniach
  • Może nasilać refluks i podrażnienie jelit u osób wrażliwych
  • Zawiera umiarkowaną ilość niklu i salicylanów, co ma znaczenie przy niektórych nadwrażliwościach

Kawa a FODMAP

Kawa sama w sobie nie zawiera FODMAP, dlatego jest odpowiednia dla większości osób na diecie low-FODMAP. Objawy mogą jednak wystąpić z powodu kofeiny lub dodatków, takich jak mleko, śmietanka czy słodziki. Czarna kawa jest zwykle dobrze tolerowana, ale reakcje są indywidualne, zwłaszcza u osób z zespołem jelita drażliwego (IBS).

Kawa - Profil FODMAP
FODMAP Poziom Wytyczne dotyczące porcji
Monosacharydy (Fruktoza)
Niski
Disacharydy (Laktoza)
Niski
Fruktooligosacharydy (Fruktany)
Niski
Galaktooligosacharydy (GOS)
Niski
Poliole (Mannitol)
Niski
Poliole (Sorbitol)
Niski

Histamina, blokowanie DAO i kawa

Kawa jest znanym blokerem DAO, czyli może hamować enzym rozkładający histaminę w jelitach. Może też działać jako wyzwalacz histaminy i czasami sama zawiera histaminę, zwłaszcza jeśli nie jest świeżo parzona. Ta kombinacja może wywoływać lub nasilać objawy nietolerancji histaminy, takie jak bóle głowy, zaczerwienienie skóry czy dolegliwości trawienne.

Kawa — Profil histaminy
Histamina i pokrewne Poziom Wytyczne dotyczące porcji
Poziom histaminy
Umiarkowany
  • ≤ 150 g = Niski
  • 151–250 g = Umiarkowany
  • > 250 g = Wysoki
Inne aminy biogenne
Niski–Umiarkowany
  • ≤ 200 g = Niski–Umiarkowany
  • > 200 g = Umiarkowany
Uwalniacz histaminy
Umiarkowany
Inhibitor DAO
Wysoki

Wpływ kawy na trawienie i perystaltykę

Kofeina w kawie pobudza jelita, zwiększa perystaltykę i może prowadzić do częstszych wypróżnień. U niektórych łagodzi zaparcia, ale inni mogą odczuwać skurcze lub biegunkę. Kawa może też podrażniać błonę śluzową żołądka i nasilać objawy zapalenia żołądka lub refluksu.

Kawa a refluks żołądkowy

Kawa jest kwaśna i może rozluźniać dolny zwieracz przełyku, przez co nasila objawy refluksu u osób wrażliwych. Zarówno kawa zwykła, jak i bezkofeinowa mogą wywoływać zgagę. Osoby z chorobą refluksową przełyku (GERD) często zauważają poprawę po ograniczeniu lub odstawieniu kawy.

Zawartość błonnika w kawie

Kawa zawiera jedynie śladowe ilości błonnika i nie ma istotnego wpływu na dzienne spożycie błonnika. Jej wpływ na zdrowie jelit wynika z obecności związków bioaktywnych i kofeiny, a nie błonnika. Kawa nie dostarcza znaczących ilości błonnika prebiotycznego ani fermentującego.

Kawa — Profil błonnika

Błonnik ogółem

0.14 g na 100 g
Rozpuszczalny: 0.10 g na 100 g (71.4%)
Nierozpuszczalny: 0.04 g na 100 g (28.6%)

Nikiel, salicylany i nadwrażliwości

Kawa jest umiarkowanym lub wysokim źródłem niklu i zawiera umiarkowane ilości salicylanów. Osoby z alergią na nikiel lub nadwrażliwością na salicylany mogą po wypiciu kawy odczuwać objawy, takie jak reakcje skórne czy dolegliwości trawienne. Te nadwrażliwości są rzadkie, ale istotne dla osób nimi dotkniętych.

Kawa — Profil alergenów
Główne alergeny UE
🌾
Zboża zawierające gluten
Brak
Szczegóły
  • Brak Pszenica / Orkisz
  • Brak Żyto
  • Brak Jęczmień
  • Brak Owies
🦐
Skorupiaki
Brak
Szczegóły
  • Brak Kraby
  • Brak Krewetki (duże)
  • Brak Krewetki
  • Brak Homary
  • Brak Raki
🥚
Jaja
Brak
🐟
Ryby
Brak
🥜
Orzeszki ziemne
Brak
🌱
Soja
Brak
🥛
Mleko
Brak
🌰
Orzechy
Brak
Szczegóły
  • Brak Migdały
  • Brak Orzechy brazylijskie
  • Brak Nerkowce
  • Brak Orzechy laskowe
  • Brak Orzechy makadamia
  • Brak Pekany
  • Brak Pistacje
  • Brak Orzechy włoskie
🍃
Seler
Brak
🧂
Gorczyca
Brak
🧈
Sezam
Brak
🧪
Dwutlenek siarki i siarczyny
Brak
🌼
Łubin
Brak
🐚
Mięczaki
Brak
Szczegóły
  • Brak Małże
  • Brak Omułki
  • Brak Ośmiornica
  • Brak Ostrygi
  • Brak Ślimaki
  • Brak Kałamarnica
Inne alergeny
🥥
Kokos
Brak
🍯
Miód
Brak
🧫
Drożdże
Brak

Sposób przygotowania a zawartość histaminy

Zawartość histaminy w kawie może się różnić w zależności od sposobu przygotowania i przechowywania. Świeżo parzona kawa zwykle zawiera mniej histaminy, natomiast kawa rozpuszczalna lub długo stojąca może mieć jej więcej. Wybieranie świeżej, właściwie przechowywanej kawy zmniejsza ryzyko objawów związanych z histaminą.

Najczęściej zadawane pytania o kawę i zdrowie jelit

Czy kawa jest dozwolona na diecie low-FODMAP?

Tak, czarna kawa nie zawiera FODMAP i jest zwykle dobrze tolerowana. Dodatki, takie jak mleko, mogą zawierać FODMAP.

Czy kawa może wywoływać objawy nietolerancji histaminy?

Tak, kawa może blokować DAO i zawierać lub uwalniać histaminę, wywołując objawy u osób wrażliwych.

Czy kawa pomaga czy szkodzi trawieniu?

Kawa pobudza perystaltykę jelit i może łagodzić zaparcia, ale u niektórych powoduje skurcze lub biegunkę.

Czy kawa jest szkodliwa przy refluksie?

Kawa może nasilać refluks i zgagę, zwłaszcza u osób wrażliwych.

Czy kawa zawiera nikiel lub salicylany?

Tak, kawa zawiera umiarkowane ilości niklu i salicylanów, co może wpływać na osoby wrażliwe.