Cytryna a zdrowie jelit

Cytryna to owoc cytrusowy często używany ze względu na świeży smak i zawartość witaminy C. Dla jelit cytryna nie zawsze jest dobrze tolerowana. Obecność niewielkich ilości fruktozy i sorbitolu, zdolność do wywoływania uwalniania histaminy oraz możliwe reakcje alergiczne sprawiają, że cytryna wymaga uwagi u osób z dolegliwościami trawiennymi lub nietolerancjami.

Cytryna
  • Zawiera niewielkie ilości fruktozy i sorbitolu (FODMAP)
  • Może stymulować uwalnianie histaminy i zawiera inne aminy
  • Nieodpowiednia przy nietolerancji histaminy
  • Niska zawartość błonnika, minimalny efekt prebiotyczny
  • Możliwa alergia na cytrusy, zwłaszcza u osób wrażliwych

FODMAP w cytrynie

Cytryna naturalnie zawiera niewielkie ilości fruktozy i sorbitolu, czyli FODMAP, które mogą powodować objawy u osób z wrażliwymi jelitami. W typowych porcjach, np. plasterek lub trochę soku w wodzie, ilość ta zwykle jest zbyt mała, by wywołać problemy. Większe ilości lub wyraźna nietolerancja FODMAP mogą jednak prowadzić do wzdęć, bólu brzucha lub biegunki.

Cytryna - Profil FODMAP
FODMAP Poziom Wytyczne dotyczące porcji
Monosacharydy (Fruktoza)
Niski–Umiarkowany
  • ≤ 150 g = Niski–Umiarkowany
  • > 150 g = Umiarkowany
Disacharydy (Laktoza)
Niski
Fruktooligosacharydy (Fruktany)
Niski
Galaktooligosacharydy (GOS)
Niski
Poliole (Mannitol)
Niski
Poliole (Sorbitol)
Niski–Umiarkowany
  • ≤ 120 g = Niski–Umiarkowany
  • > 120 g = Umiarkowany

Histamina a cytryna

Cytryna sama w sobie zawiera mało histaminy, ale jest silnym wyzwalaczem jej uwalniania. Oznacza to, że po spożyciu cytryny organizm może uwolnić dodatkową histaminę, co powoduje objawy u osób z nietolerancją histaminy. Cytryna zawiera także inne aminy biogenne, które mogą nasilać dolegliwości. Dlatego cytryna nie jest zalecana przy diecie niskohistaminowej.

Cytryna — Profil histaminy
Histamina i pokrewne Poziom Wytyczne dotyczące porcji
Poziom histaminy
Niski–Umiarkowany
  • ≤ 120 g = Niski–Umiarkowany
  • > 120 g = Umiarkowany
Inne aminy biogenne
Umiarkowany
  • ≤ 120 g = Umiarkowany
  • > 120 g = Wysoki
Uwalniacz histaminy
Wysoki
Inhibitor DAO
Niski

Alergia na cytrusy i nadwrażliwość

Reakcje alergiczne na cytrynę są rzadkie, ale możliwe. Objawy to świąd, obrzęk jamy ustnej lub reakcje skórne. Osoby z alergią na cytrusy lub reakcjami krzyżowymi z pyłkami powinny zachować ostrożność. Cytryna może także podrażniać błony śluzowe u osób wrażliwych, co może nasilać objawy zespołu jelita drażliwego.

Cytryna — Profil alergenów
Główne alergeny UE
🌾
Zboża zawierające gluten
Brak
Szczegóły
  • Brak Pszenica / Orkisz
  • Brak Żyto
  • Brak Jęczmień
  • Brak Owies
🦐
Skorupiaki
Brak
Szczegóły
  • Brak Kraby
  • Brak Krewetki (duże)
  • Brak Krewetki
  • Brak Homary
  • Brak Raki
🥚
Jaja
Brak
🐟
Ryby
Brak
🥜
Orzeszki ziemne
Brak
🌱
Soja
Brak
🥛
Mleko
Brak
🌰
Orzechy
Brak
Szczegóły
  • Brak Migdały
  • Brak Orzechy brazylijskie
  • Brak Nerkowce
  • Brak Orzechy laskowe
  • Brak Orzechy makadamia
  • Brak Pekany
  • Brak Pistacje
  • Brak Orzechy włoskie
🍃
Seler
Brak
🧂
Gorczyca
Brak
🧈
Sezam
Brak
🧪
Dwutlenek siarki i siarczyny
Brak
🌼
Łubin
Brak
🐚
Mięczaki
Brak
Szczegóły
  • Brak Małże
  • Brak Omułki
  • Brak Ośmiornica
  • Brak Ostrygi
  • Brak Ślimaki
  • Brak Kałamarnica
Inne alergeny
🥥
Kokos
Brak
🍯
Miód
Brak
🧫
Drożdże
Brak

Zawartość błonnika i wpływ na mikrobiom jelitowy

Cytryna zawiera mało błonnika, zwłaszcza jeśli używany jest tylko sok. Miąższ dostarcza trochę błonnika rozpuszczalnego, ale jest go znacznie mniej niż w innych owocach. Efekt prebiotyczny cytryny jest znikomy i niewiele wnosi do odżywiania mikrobiomu.

Cytryna — Profil błonnika

Błonnik ogółem

2.80 g na 100 g
Rozpuszczalny: 0.70 g na 100 g (25%)
Nierozpuszczalny: 2.10 g na 100 g (75%)

Cytryna a zespół jelita drażliwego (IBS)

U osób z IBS cytryna zwykle może być stosowana w niewielkich ilościach bez problemów. Jednak FODMAP i efekt uwalniania histaminy mogą u niektórych wywoływać objawy. Zawsze zaczynaj od małej ilości i stopniowo zwiększaj, obserwując reakcję jelit.

Najczęstsze pytania o cytrynę i zdrowie jelit

Czy cytryna jest niskofodmapowa?

Cytryna zawiera niewielkie ilości fruktozy i sorbitolu, ale w typowych porcjach jest zwykle dobrze tolerowana. Większe ilości mogą powodować objawy u osób wrażliwych na FODMAP.

Czy cytryna może powodować objawy związane z histaminą?

Tak, cytryna działa jako wyzwalacz uwalniania histaminy i może powodować objawy u osób z nietolerancją histaminy.

Czy można być uczulonym na cytrynę?

Alergia na cytrusy jest możliwa, zwłaszcza u osób uczulonych na pyłki. Objawy to świąd lub obrzęk w jamie ustnej.

Czy cytryna dostarcza dużo błonnika dla mikrobiomu jelitowego?

Nie, cytryna zawiera mało błonnika, zwłaszcza jeśli używany jest tylko sok.

Czy cytryna jest odpowiednia przy IBS?

W małych ilościach cytryna zwykle jest dobrze tolerowana, ale należy zachować ostrożność przy wrażliwości na FODMAP lub histaminę.